Długofalowe skutki chronicznej reakcji stresowej

Nasze ciało jest zaprojektowane do radzenia sobie z krotkotrwałymi sytuacjami stresowymi. To jak samochod, ktory może przez krotki czas jechać na wysokich obrotach - jest to czasem potrzebne i bezpieczne. Problem pojawia się, gdy ten "wysoki bieg" staje się naszym standardowym trybem funkcjonowania. ### Od okazjonalnego stresu do chronicznego napięcia Badania prowadzone przez dr Bruce'a McEwena pokazują fascynującą zależność - te same mechanizmy, ktore chronią nas w sytuacji nagłego zagrożenia, mogą stać się źrodłem problemow, gdy są aktywowane zbyt często1. To jak system przeciwpożarowy w budynku - choć jest niezbędny w sytuacji rzeczywistego pożaru, ciągłe zalewanie pomieszczeń wodą wyrządziłoby więcej szkod niż pożytku. W dzisiejszym świecie wiele osob żyje w stanie ciągłej mobilizacji: * Sprawdzamy maile tuż przed snem * Śpimy ze smartfonem przy łożku * Jesteśmy stale dostępni dla pracodawcy * Żyjemy w ciągłym pośpiechu i pod presją czasu Każda z tych sytuacji może utrzymywać nasz układ nerwowy w stanie podwyższonej gotowości, nie dając mu szansy na regenerację. ### Cena chronicznej mobilizacji Dr Robert Sapolsky w swoich wieloletnich badaniach wykazał, że długotrwała aktywacja układu wspołczulnego może prowadzić do szeregu zmian w organizmie2: 1. Układ odpornościowy: * Osłabienie naturalnych mechanizmow obronnych * Zwiększona podatność na infekcje * Wolniejsze gojenie się ran 2. Układ pokarmowy: * Zaburzenia trawienia * Zwiększone ryzyko wrzodow * Zespoł jelita drażliwego 3. Układ sercowo-naczyniowy: * Podwyższone ciśnienie krwi * Zwiększone ryzyko chorob serca * Zaburzenia rytmu serca 4. Układ nerwowy: * Problemy z pamięcią * Trudności z koncentracją * Zaburzenia snu * Zwiększona reaktywność na stres To, co szczegolnie istotne w kontekście lęku, to fakt, że chroniczny stres może prowadzić do zwiększonej wrażliwości układu nerwowego na kolejne stresory. Dr Joseph LeDoux nazywa to "sensytyzacją układu lękowego"3 - jest to proces, w ktorym nasz system alarmowy staje się coraz bardziej czuły, reagując nawet na drobne bodźce. ## Przypisy 1. McEwen, B. S. (2017). "Neurobiological and Systemic Effects of Chronic Stress." Chronic Stress, 1. ↩ 2. Sapolsky, R. M. (2004). "Why Zebras Don't Get Ulcers: The Acclaimed Guide to Stress, Stress-Related Diseases, and Coping." ↩ 3. LeDoux, J. E. (2015). "Anxious: Using the Brain to Understand and Treat Fear and Anxiety." ↩ Maguire, E., et al. (2000). Navigation-related structural change in the hippocampi of taxi drivers. Proceedings of the National Academy of Sciences, 97(8), 4398-4403. ↩ Holzel, B. K., et al. (2011). Mindfulness practice leads to increases in regional brain gray matter density. Psychiatry Research: Neuroimaging, 191(1), 36-43. ↩ Davidson, R. J., et al. (2003). Alterations in Brain and Immune Function Produced by Mindfulness Meditation. Psychosomatic Medicine, 65(4), 564-570. ↩